Με τον όρο “τροφική δυσανεξία” εννοούμε την αρνητική αντίδραση του οργανισμού στη λήψη ορισμένων τροφών. Η αντίδραση αυτή του οργανισμού εκδηλώνεται με διάφορες ψυχοσωματικές αντιδράσεις και συμπτώματα: διάρροιες, τυμπανισμός ακόμα και με τη λήψη μικρής ποσότητας τροφής, τάση προς εμετό, στομαχόπονος, έντονοι πονοκέφαλοι, μυϊκοί πόνοι, σπαστική κολίτιδα, πόνοι στις αρθρώσεις, ναυτία, αδικαιολόγητη κούραση, κατάθλιψη, καταβολή σωματικών, πνευματικών και  ψυχικών δυνάμεων, επιδείνωση υπάρχουσας ασθένειας, κ.α.

 

Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η τροφική δυσανεξία δεν εκδηλώνεται μετά τη λήψη διάφορων “περίεργων” ή εξωτικών τροφών αλλά, συνηθέστερα, μετά την κατανάλωση τροφών από αυτές που όλοι μας καταναλώνουμε καθημερινά όπως το γάλα, τα φρούτα και τα διάφορα δημητριακά προϊόντα.
Σήμερα η γενική παραδοχή είναι ότι οποιαδήποτε τροφή μπορεί να προκαλέσει τροφική δοσανεξία, αλλά, φαίνεται, ότι μερικές ευθύνονται περισσότερο από άλλες. Τέτοιες τροφές είναι κυρίως τα εστιεριδοειάή (πορτοκάλια, μανταρίνια), το γάλα, το σιτάρι και τα προϊόντα του (ειδικά το μαύρο ψωμί), το ρύζι, το καλαμπόκι και τα προϊόντα του, η σόγια, το ολόκληρο αβγό (κρόκος κι ασπράδι), τα όσπρια, τα “αράπικα” φιστίκια και γενικά οι ξηροί καρποί, οι κονσέρβες και γενικά τα συσκευασμένα κι επεξεργασμένα “τρόφιμα”.

 

Στατιστικά φαίνεται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι εκδηλώνουν δυσανεξία περισσότερο προς τις φυτικέςτροφές παρά προς τις ζωικές. Συνήθως ένα δυσανεκτικό άτομο αρχίζει να εμφανίζει δυσανεξία πρώτα προς το γάλα, αργότερα στο στάρι και στο καλαμπόκι και αργότερα στα ξινά φρούτα και στα αβγά. Σε αυτό το πρώτο στάδιο το δυσανεκτικό άτομο παρουσιάζει μόνον ένα ή δύο συμπτώματα και αργότερα, με την πάροδο του χρόνου, αρχίζει να παρουσιάζει μεγαλύτερη ευαισθησία σε περισσότερες τροφές. Ένα δυσανεκτικό άτομο μπορεί να παρουσιάζει δυσανεξία σε πάνω από 20 – 30 διαφορετικές τροφές, κατάσταση που μειώνει κατά πολύ τις διαθέσιμες διατροφικές του επιλογές κι αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων.

 

Η τροφική δυσανεξία δεν πρέπει να συγχέεται με την τροφική αλλεργία. Σύνήθως αυτοί οι όροι χρησιμοποιούνται για να υποδηλώσουν το ίδιο ακριβώς πράγμα, δηλαδή μια “ανώμαλη” αντίδραση του οργανισμού στην λήψη μιας τροφής. Στην πράξη όμως η μία δεν έχει σχέση με την άλλη, όχι τόσο ως προς τα συμπτώματα, που πολλές φορές “μοιάζουν” μεταξύ τούς, αλλά, κυρίως, ως προς τα αίτια.

 

Τα αίτια της τροφικής αλλεργίας φαίνεται ότι είναι περισσότερο κληρονομικά ενώ της δυσανεξίας ένας συνδυασμός από γενετικούς προδιαθεσικούς και περιβαλλοντολογικούς παράγοντες:

 

Η τροφική αλλεργία εκδηλώνεται με συγκεκριμένα λειτουργικά και εξωτερικά συμπτώματα ενώ η τροφική δυσανεξία εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο από άτομο σε άτομο. Ένα αλλεργικό προς μία τροφή άτομο θα παρουσιάσει “αντίδραση” ακόμα και με την λήψη ελάχιστης ποσότητας από τη συγκεκριμένη τροφή, ενώ ένα δυσανεκτικό άτομο μπορεί να παρουσιάσει ή να μην παρουσιάσει συγκεκριμένα συμπτώματα και πάντως, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, τα συμπτώματα που &α παρουσιάσει, αν παρουσιάσει, εξαρτώνται από την ποσότητα και το είδος της τροφής, τη φυσική και ψυχική του κατάσταση και, ορισμένες φορές, από το συνδυασμό των διαφόρων τροφών και την ώρα της ημέρας. Για παράδειγμα πολλά άτομα που είναι δυσανεκτικά στο γάλα δεν παρουσιάζουν κανένα εμφανές σύμπτωμα όταν λαμβάνουν το γάλα μαζί με δημητριακά όπως η βρώμη (κουάκερ) αλλά εκδηλώνουν διάρροιες, εμετούς και ζαλάδες όταν πίνουν γάλα με άδειο στομάχι.

 

Δεν υπάρχει συγκεκριμένος βαθμός ευαισθησίας στη λήψη της μίας ή της άλλης τροφής αλλά στατιστικά φαίνεται ότι η τροφική δυσανεξία εκδηλώνεται με τη λήψη μέτριων ως μεγάλων ποσοτήτων τροφής, ενώ στη λήψη μικρών ποσοτήτων δεν παρατηρούνται συνήθως προβλήματα ή τα προβλήματα που παρατηρούνται είναι αμελητέα και συνήθως δεν γίνονται αντιληπτά.

 

Τα αίτια της τροφικής δυσανεξίας δεν είναι ούτε απολύτως γνωστά ούτε, αποσαφηνισμένα. Για κάθε τροφή που εκδηλώνουμε δυσανεξία μπορεί τo αίτιο να είναι διαφορετικό. Από τη στιγμή όμως που δεν υπάρχουν αρκετές έρευνες ούτε και συγκρίσιμα στατιστικά στοιχεία με το παρελθόν, κανένας δεν μπορεί να υποστηρίξει με σιγουριά ποιο μπορεί να είναι το αίτιο.

 

Πολλοί διατροφολόγοι πιστεύουν ότι υπάρχουν γενικά κι ειδικά αίτια. Γενική αίτια είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος, τα φαρμακευτικά λιπάσματα, η υπερβολική ανάπτυξη βακτηριδίων στο έντερο των ανθρώπου από την κατανάλωση φυτικών τροφών, τα συντηρητικά των τροφών, η έντονη επεξεργασία τους και η μόλυνση των υπογείων υδάτων. Τα ειδικά αίτια είναι διαφορετικά για κάθε τροφή. Για παράδειγμα η δυσανεξία στα δημητριακά μπορεί να οφείλεται στην γλουΐένηενώ η δυσανεξία στο γάλα στην έλλειψη του ενζύμου λακτάση στον οργανισμό αρκετών ανθρώπων.

 

Ορισμένα άτομα φαίνεται ότι παρουσιάζουν αυξημένη τροφική δυσανεξία σε “συμπυκνωμένες” τροφές που απέχουν από τη φυσική τους κατάσταση. Αν εξαιρέσουμε την πιθανότητα υπερβολικής ποσότητας, τότε είναι πιθανόν το προϊόν να μην είναι κατάλληλο για το συγκεκριμένο άτομο ή κάποια από τα συστατικά του να προκαλούν προβλήματα. Αν πιστεύετε ότι είστε δυσανεκτικό άτομο αλλά δε μπορείτε να εντοπίσετε σε ποια τροφή θα πρέπει να τρώτε από όλα και από λίγο, ακολουθώντας ένα κάπως συγκεκριμένο διαιτολόγιο, το οποίο θα καταγράφετε σε ένα ημερολόγιο. Αν παρατηρήσετε κάποια συμπτώματα δυσανεξίας, αρχίστε κάθε επόμενη φορά να αφαιρείται μια τροφή από το συγκεκριμένο γεύμα που σας προκάλεσε τα συμπτώματα. Αν τα συμπτώματα ξαναπαρουσιαστούν προσθέστε ξανά την τροφή αυτή κι αφαιρέστε κάποια άλλη. Με αυτόν τον τρόπο θα “δοκιμάσετε” ποιες τροφές σας πειράζουν και ποιες όχι και αφού τις εντοπίσετε θα τις αφαιρέσετε από το διαιτολόγιο σας ή θα τις τρώτε σε ακόμα, λιγότερες ποσότητες ώστε να μην παρουσιαστεί ξανά πρόβλημα.

 

Ακόμα καλύτερα αποτελέσματα δεν θα πρέπει να τρώτε υπερβολικές ποσότητες από κανένα τρόφιμο. Επιπλέον θα πρέπει να περιορίσετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τις τροφές που περιέχουν πολλά συντηρητικά και να πλένετε καλά όλα τα φρούτα και τα λαχανικά.

 

Το Τέστ Δυσανεξίας μπορείτε να το κάνετε με το ASYRA PRO